Regie: Rabah Ameur-Zaïmeche | 113 minuten | actie, misdaad | Acteurs: Régis Laroche, Annkrist, Marie Loustalot, Philippe Petit, Kenji Meunier, Salim Ameur-Zaïmeche, Kamel Mezdour, Nassim Zazoui, Rida Mezdour, Sylvain Grimal, Lucius Barre, Mohamed Aroussi, Slimane Dazi, Lina El Arabi, Alix Camy, Gabriel Camy, Sofiane Saïdi
‘Le gang des Bois du Temple’ speelt zich af in de wijk Les Bois du Temple die zich bevindt in Clichy-sous-Bois, ten noordoosten van Sein-St-Denis. De Algerijnse regisseur Rabah Ameur-Zaïmeche is hier vlakbij opgegroeid. De bevolking van de banlieue komt regelmatig in opstand tegen het gezag en regelmatig zijn er rellen met name van bevolkingsgroepen die vinden dat ze onvoldoende mee kunnen doen in de Franse maatschappij. Dat is de maatschappelijke context waarbinnen ‘Le gang des Bois du Temple’ zich afspeelt.
De plot is eenvoudig en gebaseerd op een waar gebeurde beroving in 2014: bende van jongelui steelt de bagagewagen van een extreem rijke Arabische prins die in Parijs verblijft. De prins laat het er niet bij zitten en huurt een detective in die de bende moet opsporen. We zijn getuige van de voorbereidingen van de bende die onder leiding staat van twee meer ervaren criminelen, de andere leden zijn meer vrienden die toevallig aan dezelfde klus meedoen. Mijnheer Pons (Régis Laroche), een ex-militair, vertegenwoordigt de ‘brave’ maatschappij die zo goed en zo kwaad als het kan het hoofd boven water tracht te houden in de moeilijke leefomstandigheden van de banlieue.
Echter, bij een nadere beschouwing is de film toch eigenlijk veel meer dan een ordinair misdaaddrama. We worden hiervoor al gewaarschuwd aan het begin van de film. In het appartement van mijnheer Pons is zijn moeder overleden. Ze wordt in een lijkzak het huis uitgedragen en tijdens de afscheidsdienst zingt Annkrist (een Bretonse zangeres, wier hoogtepunt in de jaren 70 van de vorige eeuw was) een aangrijpend lied: La beauté du jour (de schoonheid van de dag). Dit aangrijpende, mystieke lied moet de kijker al vanaf het begin op een ander been zetten. Als de film zo begint moet er meer zijn dan een ordinaire beroving.
Tweede aanwijzing dat ‘Le gang des Bois du Temple’ meer wil zijn dan een gewoon drama is de locatie waar de film is opgenomen. Deze Franse banlieue staat model voor al die Franse wijken waar grote armoede wordt geleden en waar de onderkant van de maatschappij wordt gehuisvest. Pons is zeer close met de vriendengroep die de beroving gaat uitvoeren want zij kwamen vroeger pannenkoeken eten bij zijn moeder. Er ontstaat zo een intimiteit die moet worden gezien voor een goed begrip van de film.
Een derde reden waarom ‘Le gang des Bois du Temple’ meer is dan een whodunnit is de manier waarop de misdaad wordt opgelost. We zien eigenlijk alleen de Arabische prins die opdracht geeft aan een detective om de daders op te sporen en daarna zien we eigenlijk alleen nog dat de detective de daders vindt. Met andere woorden Rabah Ameur-Zaïmeche is niet zo vreselijk geïnteresseerd in hoe de oplossing tot stand komt.
Maar als het geen misdaaddrama is, wat is het dan wel? Het ligt meer voor de hand om de film als een sociaal drama te zien. Kleine boefjes die geen kant uit kunnen, die een misdaad begaan die eigenlijk boven hun macht ligt. Ze dromen van een ander leven zonder financiële problemen en zonder achterstandswijk. De have-nots die altijd de klos zijn tegenover de haves, in dit geval de Arabische prins, die overal mee weg lijkt te komen. Of toch niet? De desolate betonnen flatgebouwen, de pech en de wanhoop die altijd op de loer liggen: Ameur-Zaïmeche maakt ons duidelijk hoe mensen soms komen tot keuzes in hun leven maar dat de opties waaruit ze kunnen kiezen tamelijk beperkt kunnen zijn. Tenslotte lijkt een van de lessen van de film te zijn dat rechtvaardigheid soms op zeer onverwachte plekken kan opduiken.
‘Le gang des Bois du Temple’ heeft een zekere traagheid waarvan men kan vinden dat deze instrumenteel is in het ritme van de film. De allerbeste scène is zonder twijfel die waarbij wij, als kijkers, bij de rovers in de auto zitten en dat we filmend over de schouder van de chauffeur de beroving ‘live’ meemaken. Je hartslag gaat er snel van omhoog. Interessante film die de moeite van het bekijken zeker waard is.
Ton IJlstra
Waardering: 3
Bioscooprelease: 11 juli 2024
Tags: filmrecensent | Ton IJlstra, Previously Unreleased 2024
